Kijk of je een vergunning nodig hebt
Voor het plaatsen van een buitenunit heb je soms een omgevingsvergunning nodig. Informeer bij de gemeente naar de regels (die kunnen per gemeente verschillen). Een kleine buitenunit mag je zonder vergunning in de tuin of op het dak plaatsen. Klein wil zeggen dat de buitenunit minder dan 1 meter hoog is (inclusief onderstel) en het oppervlak (breedte maal hoogte) maximaal 2 vierkante meter. Maar: woon je in een monument of beschermd stadsgezicht, check dan altijd of je een omgevingsvergunning nodig hebt.
Kies je voor een bodemwarmtepomp, dan moet je dat altijd melden bij het Omgevingsloket. De gemeente wijst interferentiegebieden aan. Wil je in zo’n interferentiegebied een bodemwarmtepomp plaatsen, dan heb je misschien een eenvoudige vergunning nodig (dat heet een OBM-vergunning).
Kijk of je een zwaardere aansluiting en groepenkast nodig hebt
Veel (oudere) huizen hebben een aansluiting van 1x35 Ampère. Voor de meeste hybride warmtepompen (2 tot 5 kW) is dit voldoende. Voor een volledig elektrische warmtepomp heb je meestal een zwaardere aansluiting nodig (3x25 Ampère). Nieuwere huizen hebben die meestal al. Kook je ook op inductie én heb je een elektrische auto die je thuis oplaadt, dan heb je misschien 3x35 Ampère nodig. Vraag aan de installateur of dit nodig is. En regel het op tijd met de netbeheerder.
Wil je weten wat voor aansluiting je woning heeft? Is je huis gebouwd in of na juli 2011, dan heeft deze standaard een 3x25A aansluiting. Is je huis voor juli 2011 gebouwd? Zoek dan het meternummer van de meter in je meterkast. Vervolgens kun je bij je netbeheerder (vaak online) je meternummer en postcode invullen om zo je aansluiting te achterhalen. Weet je niet wie je netbeheerder is?
De netbeheerder rekent eenmalige kosten voor het verzwaren, ongeveer € 200. Daarnaast moet je je meterkast vervangen of laten uitbreiden en aparte groepen laten aanleggen voor de warmtepomp en voor de inductiekookplaat (als je die neemt kun je zonder gasaansluiting, wat jaarlijks vastrecht scheelt). Het bedrag dat je jaarlijks aan jouw energiebedrijf betaalt (vastrecht) is voor 3x25 Ampère hetzelfde als voor 1x35 Ampère en gaat dus niet omhoog. Voor 3x35 Ampère zijn de jaarlijkse kosten wel hoger.
Check of je recht hebt op subsidie
Je kunt subsidie krijgen als je een warmtepomp koopt. De hoogte van deze ISDE-subsidie hangt af van het soort warmtepomp en het vermogen.
Controleer het warmteplan voor jouw wijk
Jouw gemeente heeft een warmteplan ('transitievisie warmte'). Daarin staat wanneer jouw wijk aan de beurt is om te verduurzamen. Voor de wijken die het eerst aan de beurt zijn (vóór 2030) bekijkt de gemeente samen met de netbeheerder, woningcorporatie, huurders en huiseigenaren welke alternatieven er voor aardgas zijn. Dat kan bijvoorbeeld een warmtenet zijn, een gasnet met groen gas of een verzwaard elektriciteitsnet voor elektrische warmtepompen. Vraag je gemeente welke plannen er voor jouw wijk zijn, en op welke termijn. Het is zonde om nu een warmtepomp te kopen als je binnen een paar jaar op een warmtenet wordt aangesloten. Beter isoleren is wel altijd goed.
Bedrijf vinden
Kies als je een warmtepomp koopt altijd voor een vakbekwame installateur met de juiste certificaten. Een goede installatie van je warmtepomp is namelijk belangrijk om hem energiezuinig te laten werken. Voor de subsidie moet je bovendien kunnen aantonen dat de warmtepomp door een bouwinstallatiebedrijf is geïnstalleerd.
Let op certificeringen en erkenning
Warmtepompen met synthetische koudemiddelen moeten door een monteur met F-gassen certificaat (richtlijn BRL 200) worden gevuld, geïnstalleerd en onderhouden. Dat is wettelijk verplicht om te voorkomen dat er door slordig werken koudemiddelen vrijkomen. Deze koudemiddelen hebben namelijk een sterk broeikaseffect. Het bedrijf zelf moet het BRL 100 certificaat hebben. Voor het installeren van een monoblock warmtepomp (binnen of buiten) of een warmtepomp met natuurlijk koudemiddel is geen BRL-certificering nodig (mogelijk verandert dit in de toekomst).
Krijg je een nieuwe hybride warmtepomp inclusief een nieuwe cv-ketel? Of wordt je huidige cv-ketel verplaatst? Dan is het installatiebedrijf verplicht om een CO-vrij certificaat te hebben. Als de warmtepomp alleen maar wordt bijgeplaatst bij de bestaande cv-ketel, is er geen certificaat nodig.
Bedrijven die installaties voor bodemwarmtepompen ontwerpen, aanleggen en/of onderhouden moeten hiervoor gecertificeerd zijn (richtlijn BRL 6000-21 voor het bovengronds gedeelte en richtlijn BRL SIKB 11000 voor het ondergrondse gedeelte).
Offertes aanvragen
Een warmtepomp past in vrijwel ieder huis. Welke warmtepomp het best bij jouw woning past, ligt onder andere aan hoe goed je huis geïsoleerd is en of je afgiftesysteem met lage temperaturen de woning goed en comfortabel kan verwarmen. Met de keuzehulp warmtepomp kun je bekijken of je woning al geschikt voor een volledig elektrische warmtepomp.
Na aankoop
Verwarmen met lagere temperatuur heeft een voordeel: je hebt een heel gelijkmatige warmte in huis. Het werkt wel wat trager. Je moet je huis daarom wat anders gaan verwarmen dan je gewend bent. Bij een volledig elektrische warmtepomp zet je de thermostaat 's nachts dus hooguit 1 of 2 graden lager dan overdag. Omdat je huis goed geïsoleerd is (en dat is het, anders begin je niet aan een volledig elektrische warmtepomp), verliest het 's nachts niet zo veel warmte.
’s Ochtends kan de warmtepomp je huis weer makkelijk en op een zuinige manier opwarmen. Zet je de thermostaat ’s nachts veel lager, dan moet de warmtepomp veel harder werken om het huis weer op te warmen. Dat kost meer energie, omdat de warmtepomp dan met een hogere watertemperatuur moet werken en dat is veel minder efficiënt.
Ga je langer van huis, bijvoorbeeld in de winter met vakantie, dan kun je ‘m wel op 15 graden zetten. Maar houd er rekening mee dat opwarmen bij terugkomst dan lang duurt.
Bij een hybride warmtepomp hangt de nachttemperatuur die je met de thermostaat instelt af van de isolatie van je woning. Net als bij een volledige warmtepomp kun je de thermostaat ’s nachts 1 of 2 graden lager zetten. Je huis wordt dan ’s ochtends opgewarmd door de warmtepomp (niet door de cv-ketel). Als je de thermostaat meer graden lager zet, duurt het opwarmen met de warmtepomp te lang en springt de cv-ketel bij. Dat heeft meestal een groter klimaateffect dan warm houden met de warmtepomp. Uitzondering: in slecht geïsoleerde woningen kan het soms wél beter zijn de nachttemperatuur op 15 graden te zetten. Je huis wordt dan ’s ochtends opgewarmd door de cv-ketel in plaats van de warmtepomp, maar dat is soms energiezuiniger dan een hybride warmtepomp te laten werken op hogere nachttemperaturen. Zoek dus een evenwicht tussen het gewenste comfort en het energieverbruik. Met langzamer opwarmen gebruik je de warmtepomp het efficiëntst (en verbruik je minder gas). Zorg dus ook voor betere isolatie, want dan haal je meer uit je warmtepomp.
